گزيده فرمایشات مقام معظم رهبری در مورد اعتکاف
بسم الله الرحمن الرحیم
رهبر معظم انقلاب در بياناتي اعتکاف را مورد توجه قرار داده و توصيه هايي را به معتکفان کرده اند که در زير گزيده اي از اين توصيه ها آورده مي شود.
* برنامههاي جمعي اعتکاف با خلوت هر کدام از معتکفين منافات پيدا نکند
ديدار اقشار مختلف مردم به مناسبت ميلاد حضرت على (عليه السّلام) - 26 / 4 / 1387
من همين جا به مسئولين مربوط - در اين امور اعتکاف ها - يک سفارشى بکنم: اگرچه که اجتماع هزاران نفر در جاهاى مختلف يک فرصت خوبى است و شنيده ايم بعضى از مسئولين مساجد، در اين فرصتها برنامه هاى جمعى اى ميگذارند که مثلاً افراد، بيشتر استفاده بکنند؛ لکن من ميخواهم عرض بکنم اين برنامه هاى جنبى مراکز اعتکاف، جورى نباشد که با خلوت هر کدام از معتکفين منافات پيدا کند.
اين اعتکافى که جوان ها انجام ميدهند، در واقع دارند با خدا خلوت ميکنند. اعتکاف بيشتر يک کار فردى است؛ ايجاد يک ارتباط با خداست. جورى نشود که برنامه هاى جمعى اين مراکز اعتکاف، حال خلوت و حال ارتباط فردى و قلبى با خدا را در افراد ضعيف بکند يا بگيرد. مجال بدهند؛ وقت بگذارند؛ بگذارند اين جوان ها قرآن بخوانند، نهج البلاغه بخوانند، صحيفه ى سجاديّه بخوانند.
بخصوص من در اين ايام اعتکاف، صحيفه ى سجاديه را توصيه ميکنم. اين صحيفه ى سجاديه واقعاً کتاب معجزنشانى است. خوشبختانه حالا ترجمه هم شده و ترجمه هائى هست. سال گذشته ترجمه ى خوبى از صحيفه ى سجاديه را به من دادند و آن را ديدم؛ ترجمه ى بسيار خوبى است. از اين معارف موجود در دعاهاى حضرت على بن حسين (سلام اللَّه عليه) در صحيفه ى سجاديه، استفاده کنند؛ بخوانند؛ تأمل کنند.
اينها فقط دعا نيست؛ درس است؛ اين کلمات امام سجاد - و همه ى ادعيه اى که از ائمه (عليهم السّلام) مأثور است و بدست ما رسيده است - پر است از معارف.
پس ماه رجب است، ماه عبادت است، ماه توسل به پروردگار است، ماه تضرع است؛ و در اين راه، ماه تشبه به اميرالمؤمنين است. با خدا ارتباطمان را قوى کنيم تا در ميدان هاى زندگى بتوانيم با اراده ى محکم، با قدم استوار و با ذهن روشن، وارد هر ميدانى بشويم.
* اعتکاف، نشانهي جهتگيري صحيح ماست
ديدار با طلاب و مردم قم به مناسبت 19 دى ماه - 19 / 10 / 1375
در ايام اعتکاف در ماه مبارک رجب، در بسيارى از مساجد سراسر کشور، جوانان ما، زنان و مردان از قشرها و سنين مختلف، رفتند و در مسجد ماندند؛ سه روز روزه گرفتند و با خدا مأنوس شدند. بعد از آن هم با گريه و اشک و آه، مسجد را وداع گفتند و بيرون آمدند، تا براى سال آينده آماده شوند. عزيزان من! اين براى يک جامعه، علامت خوبى است. «الّذينَ إنْ مَکّنّا هُمْ فِىالأرْضِ أقامُوا الصّلوةَ» علامت يک حکومت الهى، علامت يک حرکت صحيح و داراى جهتگيرى صحيح است. اين را جدّى بگيريد و تقويت کنيد.
* بهترين جوانان، آنهايي هستند که صاحب فکر و با انديشه باشند
خطبههاى نماز جمعهى تهران - 12 / 10 / 1376
همين دانشگاه تهران ما، همين مسجد دانشگاه، شاهد عبادت و راز و نياز و نماز جماعت و اعتکاف و روزهدارىِ برجستهترين جوانان اين مملکت است. بهترين جوانان هر کشور، جوانانى هستند که صاحب فکر و با انديشه باشند. قاعدتاً و غالباً در ميان دانشجويان، اينطور کسانى به صورت وافر پيدا مىشوند؛ البته در بين غير دانشجويان هم اينطور جوانان خوب هستند، ولى در زمان قديم -زمان ما که جوان بوديم- در ميان دانشجويان، در دانشگاه تهران و بعضى دانشگاههاى ديگر و در همهى ايران، شايد هزار نفر اعتکاف نمىکردند. در قم که مرکز دين و عبادت بود، شايد چند صد نفر طلبه اعتکاف مىکردند. معمول نبود؛ مردم دور بودند.
* رجب، ماه خودسازي است
خطبههاى نماز جمعهى تهران - 28 / 5 / 1384
رجب، ماه صفا دادن به دل و طراوت بخشيدن به جان است؛ ماه توسل، خشوع، ذکر، توبه، خودسازى و پرداختن به زنگارهاى دل و زدودن سياهىها و تلخىها از جان است. دعاى ماه رجب، اعتکاف ماه رجب، نماز ماه رجب، همه وسيلهاى است براى اين که ما بتوانيم دل و جان خود را صفا و طراوتى ببخشيم؛ سياهىها، تاريکىها و گرفتارىها را از خود دور کنيم و خودمان را روشن سازيم. اين فرصت بزرگى است براى ما؛ بهخصوص براى کسانى که توفيق پيدا مىکنند در اين ايام اعتکاف کنند.
* اعتکاف يکى از رويشهاى انقلابى است
خطبههاى نماز جمعهى تهران - 28 / 5 / 1384
خوشا به حالتان معتکفين عزيز. پديدهى اعتکاف يکى از رويشهاى انقلابى است. ما اول انقلاب اين چيزها را نداشتيم. اعتکاف هميشه بود. زمان جوانى ما وقتى ايام ماه رجب فرا مىرسيد، در مسجد امام قم -آنهم فقط قم؛ در مشهد من اصلاً اعتکاف نديده بودم-، شايد پنجاه نفر، صد نفر فقط طلبه اعتکاف مىکردند. اين پديدهى عمومى؛ اين که دهها هزار نفر در مراسم اعتکاف شرکت کنند، آن هم اغلب جوان، جزو رويشهاى انقلاب است. من يک وقت عرض کردم که انقلاب ما ريزش دارد، اما رويش هم دارد؛ رويشها بر ريزشها غلبه دارند. پس خوشا به حالتان معتکفين عزيز.
* توصيهي آيتالله خامنهاي به معتکفين
خطبههاى نماز جمعهى تهران - 28 / 5 / 1384
توصيهى من اين است که در اين سه روزى که شما در مسجد هستيد، تمرين مراقبت از خود بکنيد. حرف که مىزنيد، غذا که مىخوريد، معاشرت که مىکنيد، کتاب که مىخوانيد، فکر که مىکنيد، نقشه که براى آينده مىکشيد، در همهى اين چيزها مراقب باشيد رضاى الهى و خواست الهى را بر هواى نفستان مقدم بداريد؛ تسليم هواى نفس نشويد. تمرين اين چيزها در اين سه روز مىتواند درسى باشد براى خود آن عزيزان و براى ماها که اينجا نشستهايم و با غبطه نگاه مىکنيم به حال جوانان عزيزمان که در حال اعتکاف هستند. با عملِ خودتان به ما هم ياد بدهيد.
* اين حرکت در دنيا نظير ندارد
ديدار با مردم گرمسار - 21 / 8 / 1385
هيچ وقت در اين کشور در طول سالهاى گذشته، از دوران جوانى و نوجوانى ما به ياد نداريم که در ماه رمضان، در مساجد کشور يا در مسجد گوهرشاد مشهد، مردم بيايند اعتکاف بکنند. در ايامالبيض سه روزِ متعارف ماه رجب يا ماه شعبان، ما تعداد معدودى در قم ديده بوديم که اعتکاف مىکردند؛ آن هم غالباً طلبهها. در غير آن معمول نبود. امروز در ايام اعتکاف، دانشگاهها و مساجد و سرتاسر کشور و مساجد جامع، مملو از معتکفين است؛ علاوهى بر آن، در دههى آخر ماه رمضان، جمعيت عظيمى مشغول اعتکاف بودند. چه کسانى؟ پيرمردها؟ پيرزنها؟ نه، همين جوانها، جوانترينها. اين ديگر در دنيا نظير ندارد. اين نسل جوان امروز ماست. امروز گرايش به دين و ارزشهاى انقلابى، وجه غالب جامعه است.
پنجشنبه 2 اردیبهشت 1395