استقامت (1) - شب اول اعتکاف 1402

عناوین اصلی سخنرانی:
» تنها راه استقامت در بحران‌ها چیست؟
» دلیل اینکه شما در هر امتحانی که پیش می‌آید زمین می‌خورید این است که به اطلاعات و داده‌هایتان تکیه می‌کنید
» ما حتی توان مقابله با نفسمان هم نداریم چگونه می‌خواهیم با اطلاعاتمان بر شیطان غلبه کنیم؟!
» در طول تاریخ هرچه به هرکس داده‌اند در سحر داده‌اند
«ٱلَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُ ثُمَّ ٱسۡتَقَٰمُواْ تَتَنَزَّلُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَـٰٓئِكَةُ أَلَّا تَخَافُواْ وَلَا تَحۡزَنُواْ وَأَبۡشِرُواْ بِٱلۡجَنَّةِ ٱلَّتِي كُنتُمۡ تُوعَدُونَ»در مقدمه بحث «استقامت» که در این سه شب داریم و این آیه را خدمتتان عرض کردم؛ شب اول شب لُنگ انداختن است یعنی ما می‌آییم که در خانه خدا خاکساری کنیم. فردا شما روزه می‌گیرید و بعد نزد خدا عزیز می‌شوید؛ کسانی که قبلا اعتکاف را تجربه کرده‌اید متوجه می‌شوید که مجلس فردا شب را خیلی خیلی آماده‌تر هستید چون یک روز مهمان خدا بوده‌اید. مثلا شما ده دقیقه آرزو می‌کنید کنار یک آدم مهمی باشید، اگر به شما بگوید که یک روز خانه من مهمانی بیا، ببینید چقدر تاثیر دارد. حالا شما فردا به مدت یک روز مهمان خدا هستی. لذا حرف‌های امشب شاید مناسب حال فردا شب شما نباشد. الان آنچه که مناسب حال من و شماست، خاکساری است و این مدلی که به آیه‌ای که خوانده شد نگاه می‌کنیم برای امشب است.» تنها راه استقامت در بحران‌ها چیست؟
می‌خواهیم راجع‌به این قسمت صحبت کنیم «تَتَنَزَّلُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَـٰٓئِكَةُ». همه ما خیلی چیزها را بلد هستیم و به خیلی چیزها اعتقاد داریم‌ و حتی حاضریم برای خیلی از چیزهای اعتقادی جانمان را بدهیم. اما زمانی که موضع امتحان پیش می‌آید خیلی از ما زمین می‌خوریم. مثلا زیر مجموعه استقامت چه چیزهایی است؟ صبر، سکوت، توکل و … . من شاید بتوانم بیست جلسه راجع‌به این مباحث صحبت کنم بدون اینکه به چیزی نگاه کنم. شاید شما بیست جلسه هم بیشتر از من بلد باشید، اما می‌رسیم به یک امتحان و بحران و جایی که الان باید از آن اطلاعات استفاده کنیم؛ چرا نمی‌توانیم از اطلاعاتمان استفاده کنیم؟ من بعد از تحقیق و فکر کردن زیاد یک دوره صحبت کرده‌ام که دلیل اینکه نمی‌توانیم از اطلاعاتمان استفاده کنیم این چیزهاست. دوباره یک بحران و یک امتحان پیش می‌آید که هم خودم و هم شما که مباحث را شنیده‌اید زمین می‌خوریم. اصلا انگار این داده‌ها بنا نیست در امتحانات به داد ما برسد اما وقتی نگاه می‌کنیم به این آیه قرآن می‌بینیم که مشکل اصلی ما دقیقا همین داده‌ها و اطلاعات است. یعنی من الان انواع صبر را بلد هستم «اَلصَّبْرُ ثَلاَثَةٌ؛ اَلصَّبْرُ عَلَى اَلْمُصِيبَةِ وَ اَلصَّبْرُ عَلَى اَلطَّاعَةِ وَ اَلصَّبْرُ عَلَى اَلْمَعْصِيَةِ» همه را بلد هستم و هرچه حاج ملا مهدی و مابقی عرفا در تعریف صبر گفته‌اند بلد هستم؛ صبر جمیل و طویل هم بلد هستم. فقط من بیست مدل صبر را می‌توانم برای شما شرح بدهم؛ اما چرا جایی که باید صبر کنم، نمی‌توانم؟»دلیل اینکه شما در هر امتحانی که پیش می‌آید زمین می‌خورید این است که به اطلاعات و داده‌هایتان تکیه می‌کنید
اتفاقا مشکل ما همین است که وقتی آیات قرآن را راجع‌به استقامت می‌خوانیم به کلید ماجرا دقت نمی‌کنیم. کلید «تَتَنَزَّلُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَـٰٓئِكَةُ» است. می‌دانی چرا تو در هر امتحانی زمین می‌خوری؟ شما همین تاریخ جمهوری اسلامی را نگاه کنید؛ برخی کلا هر امتحانی که می‌آید زمین می‌خورند. به تاریخ اخلاقی خودت نگاه کن؛ از نوجوان‌ها عذرخواهی می‌کنم الحمدلله همگی پاک هستند اصلا دلیل اینکه احتمالا در این سه روز به ما هم نگاه می‌کنند داشتن این همه نوجوان در اعتکاف است. ما امسال ۲۷ درصد معتکف متولد بین سال‌های ۹۰ تا ۹۹ داریم؛ جوان ممکن است ناپاک باشد اما نوجوان اصلا نمی‌تواند که ناپاک باشد؛ همین نفس حتی اگر در حیاط مسجد خواب باشد، نفس پاکی است. نوجوان‌ها ببخشند این تکه برای جوانان به بالا است.

» ما حتی توان مقابله با نفسمان هم نداریم چگونه می‌خواهیم با اطلاعاتمان بر شیطان غلبه کنیم؟!
آیه قرآن می‌گوید دلیل اینکه شما در هر امتحانی که پیش می‌آید زمین می‌خورید این است که به اطلاعات و داده‌هایتان تکیه می‌کنید و فکر می‌کنید که این اطلاعات برای مقابله با شیطان کافی لست! شیطانی که امیرالمؤمنین(ع) در نهج‌البلاغه یک خطبه کامل به نام «خطبه قاصعه» صحبت کرده است. من زمانی خطبه قاصعه را شرح دادم، سی جلسه شد! بعد تازه این سی جلسه راجع‌به شیطان از منظر امیرالمؤمنین(ع) است. شیطان از منظر قرآن، تورات، انجیل، کلام جدید، کلام قدیم هر کدام یک داستانی است. یک غول بی‌شاخ و دُم وحشتناکی کنار ما هست که در مسجد راهش نمی‌دهند. داخل مسجد اگر داری سوتی می‌دهی از خودت است، شیطان را داخل مسجد راه نمی‌دهند. دلیل اینکه اینجا این‌قدر راحت می‌شوی این است که شیطان بیرون مسجد است. یک غول بی‌شاخ و دمی است که من فکر می‌کنم با اطلاعات و منبر و کلاس اخلاق می‌توانم حریف او بشوم! حریف شیطان نمی‌شوم! اصل داستان ما در دنیا از اول خلقت آدم تا زمان حال دعوای انسان‌ها با شیطان بوده‌ است؛ اسرائیل و آمریکا و … همه نوکرند. اصل دعوا از زمان آدم و حوا دعوای ما بنی‌آدم با شیطان بوده است. این دعوا تا یک خطی به همین شکلی که الان با آن روبرو هستیم می‌آید، از یک جایی به بعد که آن جنگ آخرالزمانی و هارمجدون و آرماگدون است دیگر علنی می‌شود؛ یعنی قشنگ مشخص می‌شود و شیطان‌ها می‌آیند و دیده می‌شوند و لشکر می‌کشند. ان‌شاالله در آن آخرالزمان ما در قوای الهی باشیم و زیر پرچم امام زمان(عج) برویم سراغ قوای شیطانی!

پس اصل دعوا این است و تو حریف شیطان نمی‌شوی. در مسجد هم که شیطان نیست تو حریف نَفست هم نمی‌شوی! بعد می‌روی بیرون و شیطان هم منتظر است که روی نفس تو سوار شود بعد تو می‌خواهی حریفش شوی؟ غیرممکن است. «تَتَنَزَّلُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَـٰٓئِكَةُ» حالا که آمدی اعتکاف کمی صبر کن «ٱلَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا ٱللَّه» کسانی که آمده‌اند اعتکاف «ثُمَّ ٱسۡتَقَٰمُواْ» کمی صبر کردند «تَتَنَزَّلُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَـٰٓئِكَةُ» ما ملائکه را برای حمایت از آن‌ها نازل می‌کنیم. ما باید از عرش نیرو بگیریم. باید ملائکه را بخواهیم؛ باید زمانی که از در مسجد بیرون می‌رویم دویست ملک مسلح خدا برای تو خواسته باشد و منظور کرده باشد. و باید این را به خدا بگویی‌. نه فقط من و شما، خیلی بزرگتر از ما دارند این را می‌گویند؛ امام سجاد(ع) در دعای شب بیست‌ویکم ماه رمضان می‌گوید! می‌گوید من حریف نمی‌شوم، خیلی قدرت‌ها و نفسم قوی هستند «إلّا بِعَونِکَ وَ فَضلِکَ و رَحمَتِک» تو کمکم کنی، زیادی به من ببخشی و مرا دوست داشته باشی. ابوحمزه‌ای که ماه رمضان می‌خوانی یا شب‌های اعتکاف می‌خوانی «اَللّهُمَّ اِنّا نَشْکوُ اِلَیْکَ فَقْدَ نَبِیِّنا وَغَیْبَهَ وَلِیِّنا … وَ تَظَاهُرَ الزَّمَانِ عَلَیْنَا» این زمان خیلی دارد به ما فشار می‌آورد ما بدون ولی و نبی نمی‌کشیم!

» در طول تاریخ هرچه به هرکس داده‌اند در سحر داده‌اند
و ما در دعاهایمان معمولا این نیست که بگوییم خدایا من نیاز دارم به کمک تو برای مقابله با شیطان! در دعای اصلی بگویید، من فکر می‌کنم شیطان می‌گذارد من دنیای خوبی داشته باشم درحالیکه دنیای من را هم خراب می‌کند. بله اگر الان بگویی من می‌خواهم به لشکر شیطانی بروم به دنیایت می‌رسی و همه چیز هم برایت جور می‌شود و وارد لشکر شیطان می‌شوی و در آخر هم وارد جهنم می‌شوی «فَمَهِّلِ الْکافِرينَ أَمْهِلْهُمْ رُوَيْداً» به این‌ها مهلت می‌دهند. اما اگر در لشکر شیطانی باشی شیطان نمی‌گذارد در دنیا هم به شما خوش بگذرد! نه فقط در آخرت! ما همیشه و مخصوصا در این شب‌ها  مهم‌ترین توسلمان به خداوند تبارک و تعالی باید این باشد که کمکمان کن! کمک! «إیَّاکَ نَعْبُدُ وإیَّاکَ نَسْتَعِین» هر روز داری در نماز می‌گویی؛ وقتی من می‌خواهم تو را عبادت کنم تو هم باید مرا کمک کنی وگرنه من نمی‌توانم. ممکن است همیشه نمازم را هم بخوانم اما هزاران معبود شیطانی داشته باشم. کمک کن! دعاهایی که در این روزها انتخاب می‌کنید بسته به ظرفیتی که دارید؛ تفریحت را بکن، استراحتت را بکن، رسیدی به دعا، چهار خط را بخوان و نگاه کن؛ مخصوصا مناجات‌های سحر و نیمه شب را خیلی داشته باش؛ که در طول تاریخ هرچه به هرکس داده‌اند در سحر داده‌اند. اَهَم حاجت‌هایت را بگذار که خدا کمکت کند. در همه چیز.

از هر طرف که رفتم جز وحشتم نیفزود. از هر طرف که می‌رویم وحشت است. دنیا در آخرالزمان این‌طوری شده. به سمت مقام می‌روی یک وحشت است؛ به سمت پول می‌روی یک وحشت است؛ به سمت درس می‌روی یک وحشت است؛ به سمت خانواده و دوستان می‌روی یک وحشت است؛ به سمت کار و اجتماع و سیاست می‌روی یک وحشت است؛ از هرطرف که رفتم جز وحشتم نیفزود! در خشکی و کویر گیر افتاده‌ایم! حقیقتی وجود ندارد، همه آب‌ها سراب است. مگر تو کمک کنی! «رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الآخِرَةِ حَسَنَةً». پس ما اگر راجع‌به استقامت می‌خواهیم صحبت کنیم یا هرچیزی که شما فکر می‌کنید راجع‌به استقامت است، از درس و بحث مدرسه هم حاصلی نشد. این سخنرانی‌ها هم حاصلی نمی‌دهند مگر چراغ را خاموش کنند و در تاریکی بنشینی و خودت با خدایت نجوا کنی که کمکت کند. اگر من هم حرف می‌زنم برای این است که به تو بگویم اونجوری باید کار کنی، اینجوری دردی دوا نمی‌شود؛ تا الان که نشده است.

پدر و مادری که بچه‌ات را اینجا گذاشته‌ای که به قول خودت آدم شود و خودت هم با او آمده‌ای یا نیامده‌ای و این سخنرانی را در لایو یا هروقت دیگری می‌شنوی نه من می‌توانم و نه تو می‌توانی! باید برای بچه‌ات دعا کنی. بچه‌ات هم باید برود دعا کند که خدا کمکش کند. این آیه را در مسائل سیاسی برایتان گفته‌ام حالا در مسائل اخلاقی برایتان می‌گویم «حَتَّىٰ إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا» هروقت فهمیدید هرچه تلاش می‌کنید به درد نمی‌خورد و همه‌اش دروغین است «جاءَهُم نَصرُنا» ما کمکتون می‌کنیم! ای کاش از همان اول می‌گفتی که ما کمکت کنیم! چقدر تلاش و کار اخلاقی و معنوی! در رزق و روزی هم همین است که اگر می‌خواهی تلاش کنی از من کمک بگیر بعد تلاشت را شروع کن. تلاش‌هایت را می‌کنی و به بن‌بست می‌خوری بعد می‌گویی خدایا کمکم کن! آنجا به ملائکه‌اش می‌گوید باید از همان اول به من می‌گفت! بنده‌ای که خودش از من کمک نمی‌خواهد و سرش را انداخته‌ است پایین و می‌خواهد خودش برود من برای چه باید به او نگاه کنم؟ پس شب اول اعتکاف شب استعاذه و پناه بردن است. شب استقاله است؛ هیچ بودن! شب توسل خیلی جدی و خوب به خداست که خدایا کمکمان کن.